خانواده و پاندمی کرونا - وبلاگ ماکارون

به گزارش وبلاگ ماکارون، پاندمی کرونا که از بهمن سال 1398 دنیا را متأثر کرد، سبب تغییر در بسیاری از مناسبات شد، چرا که علاوه بر مرگ و میر گسترده در پیک های مختلف بخصوص در کشورهای توسعه یافته ای مانند انگلیس، امریکا، فرانسه، ایتالیا و آلمان و خسارات انسانی بزرگ، عوارض مالی گسترده نیز داشته است. براساس آمارهای رسمی بین المللی، رشد مالی همه کشورها بجز چین با اخلال جدی روبرو شده است.

اکنون واکسن ها، بهبود مراقبت ها و روش های درمانی سه عامل مقابله با این بیماری هستند. واکسن عامل اصلی امید برای مهار بیماری است و روش های درمانی و پیشگیری مانند استفاده از ماسک نیز البته به مهار همه گیری یاری می نماید. اما تا به امروز فشار سنگین ناشی از مداوای مبتلایان به کووید19 برای کادر درمان و خدمات پزشکی در سرتاسر دنیا و کشور ما ایران غیرقابل انکار بوده و انتظار می رود با رعایت بیشتر پروتکل ها که اخیراً به حدود 60درصد رسیده قدمی در جهت کاهش آلام این عزیزان برداشته گردد. در این میان خانواده و آثار کرونا بر خانواده چه جایگاهی دارد؟ اولین تأثیر، ناشی از استرس های دوره سخت این بیماری و سپس مرگ و میر در خانواده است که عزیز و در بعضی موارد نان آور خود را از دست می دهند. همچنین براساس آخرین مطالعات 30 درصد از مبتلایان به کووید19 دچار اختلالات عصبی بعد از بهبود می شوند و اخیراً یکی از انواع بیماری کرونا با عنوان کرونای طولانی تعریف شده که عوارض عصبی و افسردگی از تبعات آن است. به علاوه، محدودیت های کرونایی در تشدید افسردگی در خانواده ها تأثیر مضاعفی دارد و از این جهت سیاست های ستاد ملی کرونا که سعی داشته به همه ابعاد اجتماعی و بهداشتی این معضل بپردازد، قابل توجه است.

شرایط سخت ناشی از پاندمی کرونا همچنین بر اعمال خشونت های خانگی در دنیا اثر گذاشته که از مهم ترین راه های مقابله با آن آموزش مهارت های ارتباطی و گفت و گو است. پیگیری معاونت ریاست جمهوری در امور زنان و خانواده در قالب طرح گفت و گوی ملی خانواده به همین دلیل تشدید شده است. از طرف دیگر پشتوانه های قانونی و موضوع قوانین ظرفیت مهمی به شمار می رود. جدیت دولت در نهایی کردن لایحه حفظ کرامت و حمایت از زنان در برابر خشونت مصداق شاخص توجه به این ظرفیت است که در 15 دی ماه 1399 به عنوان یک قانون جامع و بازدارنده در برابر خشونت، توسط رئیس جمهوری به مجلس شورای اسلامی تقدیم شد ولی متأسفانه با گذشت حدود 110 روز از ارسال آن، حتی اعلام وصول نیز نشده است. علاوه بر این دولت با تقویت پایگاه های اورژانس اجتماعی در سطح کشور طی سال گذشته و اجرای برنامه های آموزشی و حمایتی و ارسال پیامک سراسری برای معرفی خط 123 به عموم مردم سعی در مقابله با آسیب ها داشته است. این در حالی است که مراکز فرهنگی، رسانه ای و حتی شهرداری ها می توانند رسالت خود را در ترویج امید انجام دهند و با ارائه برنامه های شاد و بانشاط سعی در بهبود روحیه مردم و خصوصاً جوانان داشته باشند که البته اقداماتی از این دست هم اجرا شده، مانند کنسرت های آنلاینی که با حضور خوانندگان محبوب مردم برگزار شده است.

در عین حال، آثار مالی کرونا بر خانوارها شدید بوده است و نباید آن را نادیده گرفت. اگرچه دولت بسته های معیشتی کرونا و حمایت از کسب و کارهایی را که از کرونا آسیب می بینند مد نظر قرار داده، با این حال شرایط سختی بر بسیاری از خانواده ها تحمیل شده است. در این حوزه، معاونت امور زنان و خانواده حمایت از کارآفرینی زنان و ترویج مشاغل خانگی را مورد توجه قرار داده است. شیوع کرونا حتی بر شرایط علمی زنان دانشگاهی و پژوهشگر بار منفی داشته است. مطالعات نشان می دهد این زنان در شرایط کرونا کمتر به فعالیت های پژوهشی خود پرداخته اند که از جمله دلایل آن مسئولیت های مضاعفی است که از ناحیه آموزش بچه ها و نگهداری از آنها در منزل به دلیل بسته بودن مدارس ایجاد شده است. این موضوع در خصوص همه زنان شاغل در دنیا و همچنین ایران صدق می نماید. بنابراین برای کاهش این عوارض ضرورت دارد برنامه ریزی های دقیق تری از طرف دولت ها به منظور توجه بیشتر به خانواده از جنبه های روحی، روانی، حقوقی و مالی صورت بگیرد، چرا که خانواده مأمن اعضای جامعه بوده و نقش حفاظتی در برابر آسیب به اعضایش بخصوص نسل جوان دارد و از موقعیتی غیرقابل انکار و غیرقابل جایگزین برخوردار است. بنابراین در پاندمی کرونا می بایست توان افزایی و تقویت خانواده را مدنظر قرار داد.

*معاون رئیس جمهور در امور زنان و خانواده

منبع: ایران