در هوای آلوده چی بخوریم؟
به گزارش وبلاگ ماکارون، آلودگی هوا تهدید کننده جدی سلامت است اما امکان رهایی کامل ازآن وجود ندارد؛می توانیم با توجه به نوع تغذیه و غذای مصرفی روزانه و استفاده بیشتراز مواد غذایی موثرتر،آسیب های وارده به بدن را به حداقل برسانیم.
به گزارش وبلاگ ماکارون به نقل از فارس، این روزها،حال هوای شهرها خوب نیست! علاوه بر اینکه همه مناطق با ویروس کرونا دست و پنجه نرم می کنند، آلودگی هوا این میهمان قدیمی نیز حالمان را دگرگون کرده و جسم و روح مان را آزرده می کند.
هیدروکربن های سرطان زای ناشی از سوخت ناقص مواد سوختی، انواع فلزات سنگین مثل سرب که با سوختن ترکیبات نفتی مثل بنزین و گازوئیل در هوا منتشر می شوند و گاز خطرناک مونو اکسید کربن از جمله ترکیبات آسیب زا در زمان آلودگی هوا هستند.
آلودگی هوا همچنین بیماری های قلبی و عروقی و مرگ ناشی از آن را زیاد می کند. این اتفاق معمولاً در افراد مستعد بیماری قلبی - عروقی مانند کسانی که بیش از 60 سال دارند یا کسانی که سابقه نارسایی قلبی دارند، رخ می دهد.
همچنین کسانی که دچار ناراحتی ریوی مزمن هستند یا دیابت دارند، بیش از دیگران در معرض خطرات قلبی - عروقی ناشی از آلودگی هوا قرار دارند.
آلاینده های موجود شامل ترکیبات مختلفی است که از طریق هوای تنفسی وارد بدن شده، آثار مخرب آن روی بافت های بدن، دستگاه تنفسی و قلب و عروق بر جای می ماند و در طولانی مدت ابتلا به پوکی استخوان را تشدید می کند.
هوای آلوده بخودی خود حاوی ترکیباتی اکسید کننده و سمی است و از طرفی بدن همواره به ذراتی که در هوای آلوده وجود دارد واکنش التهابی نشان می دهد؛ اما ترکیبات آنتی اکسیدانی از این فعالیت ها ممانعت به عمل می آورند.
مهمترین آنتی اکسیدانها ویتامین های C ، E، بتاکاروتن، سیلنیوم و روی هستند. این مواد مغذی به دلیل خواص آنتی اکسیدانی که دارند به طور موثری از بروز التهابات جلوگیری کرده و موجب غیرفعال شدن رادیکال های آزاد موجود در هوای آلوده می شوند.
از سوی دیگر در زمان آلودگی هوا، جذب ویتامین D از طریق پوست به شدت کاهش می یابد. به همین دلیل در شهرهای بزرگ که معمولاً هوای آلوده دارند، کمبود ویتامین D از شیوع بالایی برخوردار است. افرادی که کمبود کلسیم دارند بیشتر در معرض خطر آلودگی با سرب قرار می گیرند.
روی از آن دسته مواد مغذی است که در هوای آلوده موجب جذب فلزات سنگین شده و دفع سرب را بالا می برد و از این طریق زمان تماس این ترکیبات زیانبار را در بدن به حداقل می رساند.
سید مرتضی صفوی، استاد تغذیه دانشگاه علوم پزشکی اصفهان گفت: با توجه به اینکه تغذیه از پایه های اصلی سلامت انسان است، رعایت اصول صحیح تغذیه از نظر کفایت، تعادل و تناسب مواد غذایی سلامت بدن را تضمین می کند؛ در شرایط کرونا، فصل سرد و آلودگی هوا لازم است مواد غذایی خاصی استفاده کنیم.
وی ادامه داد: در کلام بزرگان دین و معصومین نیز به اهمیت تغذیه سالم تاکید فراوانی شده است. حضرت علی (ع) می فرماید: ای انسان داروی تو در درونت وجود دارد؛ در حالی که تو نمی دانی و دردت هم از خودت است اما نمی بینی.
این استاد تغذیه اضافه کرد: با توجه به این کلام امام علی (ع) باید همه شرایط سلامتی در نوع تغذیه و شیوه زندگی سالم را پیدا کنیم. در حال حاضر وجود آلایندگی خودروها، صنایع آلاینده نیروگاه ها و سوخت های آلوده کننده باعث افزایش میزان آلودگی هوای کلانشهرها شده است.
صفوی با بیان اینکه پایین بودن سیستم ایمنی بدن باعث ورود این آلاینده ها به بدن افراد و بروز بیماری های تنفسی می شود،گفت: بنابراین مصرف مواد غذایی حاوی آنتی اکسیدان ها برای تقویت سیستم ایمنی بدن در آلودگی هوا بسیار مفید است.
وی تاکید کرد: مصرف روزانه ویتامین C برای تقویت سیستم ایمنی بدن مؤثر بوده و این ویتامین در گوجه فرنگی، مرکبات، سبزی ها و میوه ها فراوان موجود است.
این استاد تغذیه ابراز داشت: مطالعات اجرا شده حاکی از آن است که در فصل سرد با خوردن ویتامین C می توان از بروز عفونت های ویروسی و سرماخوردگی پیشگیری کرد.
اهمیت مصرف ویتامین C در کنار غذاها
این متخصص تغذیه اظهار کرد: پرتقال، نارنگی، کیوی و لیموترش حاوی ویتامین C است و توصیه متخصصان تغذیه به خوردن لیموترش با همه غذاهاست.
صفوی شرح داد: برای جذب آنتی اکسیدان های داخل لیموترش می توان آن را روی لقمه های غذایی ریخت و استفاده کرد؛ گریپ فروت حاوی ویتامین C بالایی بوده و گوجه فرنگی علاوه بر برخورداری از این ویتامین ضد سرطان پروستات است.
وی اضافه کرد: افرادی که سابقه سنگ کلیه ندارند در صورت مصرف کم میوه و سبزی در مواقع آلودگی هوا می توانند از مکمل ها استفاده کنند؛ ویتامین C به صورت قرص های جوشان و خوردنی در داروخانه ها موجود است و با تجویز پزشک یا متخصص تغذیه می توانند از این قرص ها استفاده کنند.
استاد تغذیه علوم پزشکی اصفهان، تاکید کرد: ویتامین A یکی از آنتی اکسیدان های مهم در مواد غذایی مانند گوشت و حبوبات است.
صفوی یادآور شد: فلفل دلمه های رنگی نارنجی، زرد و قرمز، هویج، کدوحلوایی، خرمالو و میوه های رنگی حاوی کاروتنوئیدها بوده و خوردن این میوه ها و سبزیجات رنگی حاوی آنتی اکسیدن، برای پیشگیری از مبتلا شدن به بیماری های ویروسی و تنفسی در روزهای آلودگی هوا مؤثر است.
وی اضافه کرد: ویتامین E در گردو، جوانه گندم و بعضی از روغن های مایع گیاهی وجود دارد. خوراکی ها دریایی مانند ماهی و میگو حاوی ویتامین E و آنتی اکسیدان است.
استاد تغذیه علوم پزشکی اصفهان ادامه داد: در دسته ویتامین های محلول در چربی ویتامین A و E و D حاوی آنتی اکسیدان ها هستند. همچنین خوردن بعضی املاح آنتی اکسیدان مانند زینک، سلنیوم (در مغزها، دانه های گیاهی و گوشت) و منیزیم و مواد غذایی حاوی آهن مانند مغزیجات، گوشت قرمز، حبوبات و مصرف ماهی ها (حاوی امگا سه) در روزهای آلودگی هوا به شهروندان توصیه می شود.
فلفل دلمه های رنگی نارنجی، زرد و قرمز، هویج، کدوحلوایی، خرمالو و خوردن میوه ها و سبزیجات رنگی حاوی آنتی اکسیدن، برای پیشگیری از مبتلا شدن به بیماری های ویروسی و تنفسی در روزهای آلودگی هوا مؤثر است
ضرورت خوردن 8 تا 12 لیوان آب در شرایط آلودگی هوا
این متخصص تغذیه گفت: متأسفانه در روزهای سرد زمستانی و با وجود آلودگی هوا شهروندان زیاد آب نمی خورند و این حرکت باعث کمتر شدن دفع سموم در بدن و کمبود مایعات می شود.
صفوی تاکید کرد: همه افراد باید روزانه به طور معمول 6 تا 8 لیوان آب مصرف کنند و حتی بهتر است در مواقع افزایش آلودگی هوا شهروندان 8 تا 12 لیوان بخورند، باید بطری آب به طور مرتب روی میز کار و در کنار اشخاص باشد تا دفع سموم بدن صورت گیرد.
وی تصریح می کند: حتماً لازم است به تغذیه بیماران و اقشار آسیب پذیر جامعه (سالمندان، خانم های باردار شیرده و بچه ها) در روزهای سرد شرایط کرونا و آلودگی هوا توجه بیشتری داشته باشیم.
استاد تغذیه علوم پزشکی اصفهان بیان داشت: در روزهای آلودگی هوا برای کاهش مسائل تنفسی بهتر است همه افراد جامعه از خوردن مواد بسیار شیرین صنعتی، شکلات و دسرهای قندی، غذاهای سرخ شده و پرچرب خودداری کنند و بیشتر غذاهای بخار پز و آب پز بخورند.
صفوی اظهار کرد: حذف و کاهش مصرف مواد غذایی مانند فست فودها، کره، خامه، سرشیر، روغن های جامد و چیپس را توصیه می کنیم.
وی گفت: در ایام شیوع کرونا با توجه به کاهش تحرک افراد برای مصرف میان وعده ها مصرف میوه ها، کرفس، هویج، کدوحلوایی و گل کلم به صورت سالاد و خوردن انواع سبزی ها در اولویت قرار گیرد تا با وارد شدن آنتی اکسیدان ها بدن در مقابل بیماری ها مقاومت کند.
لزوم کاهش مصرف گوشت قرمز و افزایش مصرف گوشت سفید
استاد تغذیه علوم پزشکی اصفهان ادامه داد: کاهش خوردن غذاهای کنسروی حاوی مواد نگهدارنده، گوشت قرمز و افزایش مصرف گوشت سفید مرغ و ماهی در رژیم غذایی هفتگی خانواده ها توصیه می شود.
صفوی با تاکید بر اینکه در اپیدمی کرونا و آلودگی هوا افراد برای کاهش وزن نباید حذف کامل یک وعده غذایی به خصوص شام را داشته باشند،اضافه کرد: بهتر است بیشتر سالاد، میوه و سبزی مصرف کنند؛ چراکه این مواد با برخورداری از ویتامین ها برای کاهش مسائل تنفسی در آلودگی هوا مؤثر خواهد بود.
نوشیدن شیر منجر به کاهش مضرات آلودگی هوا می شود
این متخصص تغذیه تاکید کرد: نوشیدن شیر منجر به کاهش مضرات آلودگی هوا می شود، به همه افراد در حال رشد (بچه ها و نوجوانان) و خانم های باردار و شیرده مصرف روزانه دو تا چهار سهم شیر را توصیه می کنیم.
وی گفت: همچنین برای کارکنان کارخانه های تولید باتری، لاستیک سازی و فرآورده های نفتی که استفاده از سرب و آلایندگی دارند توصیه می شود در نیمه روز یک لیوان شیر برای کاهش مسائل تنفسی بخورند.
دقت کنیم! اگر چه نمی توانیم به طور کامل این معضل و دشمن تهدید کننده جدی سلامت مان را از میدان به در کنیم، اما می توانیم با رعایت توصیه هایی از جمله توجه لازم به نوع تغذیه و غذای مصرفی روزانه خود و خانواده مان از میزان آسیب وارده ناشی از آلودگی هوا و آلاینده های خطرناک آن بکاهیم.
منبع: جام جم آنلاین